اقتصاد زامبی : چگونه ایده های مرده هنوز میان ما حضور دارند؟

معرفی

معرفی کتاب اقتصاد زامبی : چگونه ایده‌های مرده هنوز میان ما حضور دارند؟

ایده‌های زامبی یا ایده‌های مرده، ایده‌هایی هستند که به ظاهر مدت‌ها پیش مرده‌اند، اما در حقیقت نمرده‌اند. آنها پوست انداخته‌اند و با ظاهری متفاوت در عرصه‌ی اجتماعی، سیاسی و اقتصادی حضور دارند. جان کویگین نویسنده‌ی کتاب اقتصاد زامبی بر این باور است که این ایده‌ها نه‌تنها از بین نرفته‌اند که حتی به‌طور معمول پیش فرض‌های ذهنی بسیاری از نخبگان سیاسی و اقتصادی هستند و ظهور دوباره و چندباره‌ی همین ایده‌ها در قالب سیاست‌گذاری‌ها و تصمیمات است که هر از چندی جامعه را دچار بحران می‌کند.

عادات ذهنی و فکری به‌سختی تغییر می‌کنند، به‌ویژه هنگامی که جایگزین آماده‌ای برای آنها نباشد. ایده‌های زامبی که نظام مالی جهانی را تا آستانه‌ی سقوط پیش بردند و موجب ورشکستگی هزاران شرکت و بیکاری میلیون‌ها کارگر شدند هنوز در میان ما حضور دارند . آنها بر اندیشه‌ی کسانی که سیاست پاسخ به بحران را تعیین و بسیاری از مفسران و تحلیلگرانی که این پاسخ‌ها را ارزیابی کرده‌اند، تسلط دارند.

یکی از دغدغه‌های نویسنده در اقتصاد زامبی، شرح چگونگی اقتصاد کلاسیک بازار آزاد است که ظاهراً با شکست‌هایش در بحران بزرگ بی‌اعتبار شده و با موفقیت سوسیال دموکراسی کینزی پس از 1945 به عنوان لیبرالیسم بازار دوباره ظهور یافته و از دهه 1970 بر اندیشه‌ی نخبگان سیاسی تسلط دارد. هدف اصلی کتاب ردیابی چرخه زندگی این ایده های زامبی است؛ ظهورشان به‌عنوان واکنشی علیه سوسیال دموکراسی کینزی تا شکست‌شان در بحران مالی جهانی. و به نظر نویسنده تنها با فهم تولد و زندگی این ایده‌ها و دلایل مرگ‌شان است که می‌توانیم آنها را یکبار برای همیشه به خاک بسپاریم و به‌سوی یک جایگزین سوسیال دموکرات جدید حرکت کنیم.

در واقع کتاب اقتصاد زامبی می‌خواهد به خوانندگان کمک کند تا درک کنند لیبرالیسم بازار وابسته به ایده‌هایی است که در آزمون بحران مالی جهانی ناکام مانده‌اند و اگر این ایده‌ها همچنان بر سیاست اثرگذار باشند، تکرار بحران را تضمین می‌کنند. هر فصل از این کتاب به یک ایده می‌پردازد. با شرح تولد ایده آغاز می‌شود، با توضیح درباره‌ی زندگی و پیامدهای نظری و سیاسی آن ادامه می‌یابد و به مرگ ایده خاتمه پیدا می‌کند. در پایان فصل هم بخش مختصری به تلاش‌ها برای احیای مجدد این ایده‌های مرده پرداخته که از گور برخاسته‌اند و به‌عنوان زامبی‌های ارواح شناخته می‌شوند و بخشی که به‌عنوان پس از زامبی‌ها نگاهی به جایگزین‌های ایده‌های لیبرالیسم می‌اندازد.

کتاب شش فصل دارد:

فصل اول: رکود بزرگ

فصل دوم: فرضیه بازارهای کارآمد

فصل سوم: تعادل عمومی پویای تصادفی

فصل چهارم: اقتصاد تراوشی

فصل پنجم: خصوصی سازی

فصل ششم: عقل گرایی اقتصادی: اقتصاد زامبی در استرالیا

کتاب اقتصاد زامبی: چگونه ایده های مرده هنوز میان ما حضور دارند؟ را انتشارات کویر در سال 1402 در 320 صفحه منتشر کرده است.