کتاب ما فرزند خوانده ایم اثر زهرا بازرگان,صدیقه توکلی انتشارات کویر

معرفی

معرفی زهرا بازرگان و صدیقه توکلی نویسندگان کتاب ما فرزند خوانده‌­ایم: حقایقی درباره­‌ی فرزندخواندگی و فرزندپروری

صدیقه توکلی تحصیل­کرده‌ی رشته‌ی علوم تربیتیُ گرایش علوم آموزشی از دانشگاه تهران هستند. از سال ۱۳۶۰ تا کنون به عنوان مددکار در بنیاد خیریه‌ی حضرت زینب مشغول به خدمت هستند.

زهرا بازرگان(نویسنده و مترجم) متولد ۱۳۳۰ هستند. دکترای خود را در رشته‌ی روانشناسی از دانشگاه بروکسل بلژیک دریافت کرده­ و بازنشسته‌­ی هیأت علمی دانشگاه تهران هستند.

ما فرزند خوانده­‌ایم: حقایقی درباره‌­ی فرزندخواندگی و فرزندپروری

کتاب ما فرزند خوانده‌­ایم به بررسی مسأله­‌ی فرزندخواندگی از دید فرزندخواندگان پرداخته است. بررسی تجربی موضوع، حاشیه‌­ها و چالش‌­های فرزندخواندگی از دید فرزندانی که سال­‌ها زیستن در خانواده­ای با والدینی سوای پدر و مادر زیستی‌­شان را تجربه کرده‌­اند.

در این کتاب سعی شده است به پرسش­‌هایی از قبیل: فرزندخواندگی چیست؟ چه خصوصیات و ویژگی­‌هایی برای پذیرش یک کودک الزامی است؟ حقوق فرزندخواندگان، انتظارات و خواسته‌­های دقیق آنان چیست؟ خانواده­‌های فرزندپذیر با چه محدودیت‌­ها و مشکلاتی در جامعه روبه‌­رو هستند و به چه حمایت­‌هایی نیاز دارند؟  پاسخ داده شود.

کتاب ما فرزند خوانده‌­ایم حاصل جلسات متعدد مشاوره‌­ی ­جمعی و گفت­‌وگوی خانم زهرا بازرگان -روانشناس- و خانم صدیقه توکلی -مددکار اجتماعی- با فرزندان سابق بنیاد زینب کبری است که به فرزندخواندگی پذیرفته شده­‌اند و حالا با مرور خاطرات تلخ و شیرین گذشته درباره‌­ی دغدغه­‌ها و مشکلات خود در جامعه، مدرسه و خانه‌­های جدیدشان صحبت کرده‌­اند.

نویسندگان کتاب درباره‌­ی آنچه باعث شده اقدام به نوشتن آن کنند، می­‌گویند: «در زمستان 1389 یکی از فرزندان سابق بنیاد زینب کبری(س) که در خردسالی به عنوان فرزندخوانده به خانواده­‌ای سپرده شده بود، با چهره­‌ای اندوهگین و آشفته به دفتر مددکاری بنیاد مراجعه کرد تا با مشاهده‌­ی پرونده‌­ی خود، درباره‌­ی هویت واقعی، وضعیت تولد و خانواده‌­ی زیستی‌­اش اطلاعاتی کسب کند.» وضعیت این فرزندخوانده ایشان را برآن داشته جلساتی تشکیل دهند تا بچه­‌هایی که به فرزندخواندگی گرفته شده­‌اند با یکدیگر دیدار و درددل و همفکری کنند تا با مسائل دیگرانی که مانند آنها زندگی کرده‌­اند، آشنا شوند و گمان نکنند این مشکلات تنها مختص به آنهاست و احساس تنهایی نکنند. مطالب مورد بحث در این جلسات دستمایه‌­ی نگارش این کتاب شده است.

هدف از نگارش این کتاب افزایش آگاهی خانواده‌­های فرزندپذیر، فرهنگ‌­سازی(شناخت واقعیت­‌های فرزندپذیری و فرزندخواندگی) و دورکردن احساس‌­های منفی از فرزندخواندگان با ایجاد همدلی و همبستگی بین آنهاست و خواندنش به کسانی که قصد پذیرفتن عزیزی را به فرزندخواندگی دارند یا فرزندخوانده دارند و در این زمینه با مشکلاتی مواجه هستند، یا عزیزانی که به فرزندخواندگی گرفته شد و می‌­خواهند با داستان زندگی کسانی که تجربه‌­ی مشترک داشته­‌اند، آشنا شوند و در نهایت همه­‌ی کسانی که به این پدیده­‌ی اجتماعی علاقمندند، توصیه می‌­شود.

کتاب ما فرزند خوانده­ایم شامل دو بخش است.

بخش اول: درددل­‌ها و دل­نوشته‌­های فرزندخوانده­‌ها

بخش دوم: بایستگی‌­ها و اصول ارزش­‌های فرزندخواندگی

در پیوست کتاب برخی از نامه‌­ها، خاطره­‌ها و پیام‌­ها درباره‌­ی فرزندخواندگی آورده شده است:

خاطره‌­ی تلخ از مشاور مدرسه

نامه‌­ای به فرزندم(1) و (2)

نامه­‌ای به مادرم

خدایا کاری کن زندگی به روی مادرم بخندد

وضعیت سه‌­گانه‌­ی یک فرزندخوانده

سرانجام کتاب با گفتگویی صمیمانه با فرزندخواندگان به پایان می­‌رسد، مطالبی خواندنی تحت عناوین: زیبایی در تنوع و تفاوت‌­هاست؛ نقش بی‌­بدیل شما در خلق یک خانواده؛ وارث دو فرهنگ؛ سعادت مراقبت از یک فرزندخوانده؛ برخورداری از دوستان همدل با داستانی مشترک.

کتاب ما فرزندخوانده­‌ایم را انتشارات کویر سال 1398 در 168 صفحه به چاپ رسانده است. اگر از خواندن این کتاب  لذت بردید و مطالبش برای‌­تان آموزنده بود، توصیه می­‌کنم کتاب­‌های جهان کودکان در مراکز شبانه‌­روزی و رازها و نیازهای کودکان مراکز شبانه­‌روزی را هم مطالعه کنید.